Archiwum Tagów: Narodowy Stary Teatr

Marianne i Johan. Studium postaci – o „Scenach z życia małżeńskiego” w reżyserii Katarzyny Minkowskiej w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie

Opublikowano Autor:

Ze zdziwieniem przeczytałem krytyczne teksty poświęcone temu spektaklowi, w których zarzucano mu głównie telenowelowość, powtarzanie bergmanowskich schematów czy najbardziej kuriozalny – brak wariantu relacji LGBT+ (ktoś tu chyba się mocno nudzi, potrzebując dodatkowych wrażeń). Wszystkie one są funta kłaków warte, bo po pierwsze „telenowelowy” znaczy prosty jak drut, a tu nic proste nie jest, a już na pewno nie teatr, jaki uprawia Minkowska. Po drugie właśnie jej znakomity, wielonarracyjny koncept... Czytaj więcej

Zawał w kopalni – o spektaklu „Seks, hajs i głód” wg Emila Zoli w reż. Luka Percevala w Narodowym Starym Teatrze

Opublikowano Autor:

Fabuła spektaklu Luka Percevala, całkowicie zapożyczona z wielkiego, dwudziestotomowego cyklu powieści Emila Zoli, jest niezwykle trudna do rozczytania, gdyż reżyser postanowił wewnątrz niej zastosować zabieg teatru w teatrze. Mamy więc grupę bohaterów, będących w istocie członkami portretowanej rodziny Rougon–Maquart, którzy w zależności od potrzeby wcielają się w innych członków swojej rodziny, ewentualnie w postaci, które owi „podbohaterowie” spotkali na swojej drodze. Początkowo wszystko wydaje się jasne, na scenie bowiem pojawia... Czytaj więcej

Celem jest człowiek – rozmowa z Lukiem Percevalem (Kontakt 2024)

Opublikowano Autor:

Tomasz Domagała: Zacznijmy od anegdoty o basenie: dowiedziałem się niedawno, że podczas prób generalnych „Pewnego długiego dnia” zdecydowałeś się usunąć wodę, będącą jednym z głównych elementów scenografii. Skąd taka radykalna decyzja? Luk Perceval: Zdecydowałem się to zrobić, ponieważ wszyscy byli zachwyceni pięknymi obrazami będącymi efektem wodnych refleksów, a mnie to trochę irytowało, bo wolałbym, żeby raczej mówili o aktorach czy opowieści – o tym, o czym ona tak naprawdę jest... Czytaj więcej

Wpłynąłem na głośnego przestwór Oceanu – „Solaris” Karola Nepelskiego w reż. Waldemara Raźniaka (Opera Rara I)

Opublikowano Autor:

Najrozsądniej byłoby zacząć od krótkiego przypomnienia, o czym tak naprawdę jest książka Stanisława Lema, a któż mógłby nam to lepiej wyjaśnić niż on sam: Gdyby “Solaris” miała dotyczyć uczuć miłosnych między mężczyzną i kobietą, wszystko jedno, w Kosmosie czy na Ziemi, nie nosiłaby tytułu takiego, jaki nosi! Zamerykanizowany literaturoznawca węgierski Istvan Csicsery-Ronay zatytułował jej analizę: „Książka jest Obcym”. I w samej rzeczy – podjąłem w “Solaris” próbę przedstawienia problemu spotkania... Czytaj więcej

Patrzę na ciebie, Marysiu – o „Pewnego długiego dnia” Luka Percevala w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie (Boska Komedia 2023)

Opublikowano Autor:

Na scenie ograniczonej wielkim białym ekranem stoi czerwony fotel. Na widowni gaśnie światło, na scenę wychodzą zaś Małgorzata Zawadzka z Romanem Gancarczykiem, grający małżeństwo Mary i Jamesa Tyrone’ów. Ubrani w kostiumy z epoki – mamy w końcu rok 1912 – siadają w fotelu oboje, ale w taki sposób, że od razu przychodzi na myśl powidok jakiejś czechowowskiej sceny: ona wygodnie się w nim mości, on przysiada na poręczy, opierając ciało... Czytaj więcej

Nie odwracaj się, bo znikniesz – o „Genialnej przyjaciółce” Eleny Ferrante w reż. Eweliny Marciniak w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie

Opublikowano Autor:

Obrotówka pokryta piękną mozaiką, a na niej gustowne i wysmakowane meble w pastelowych kolorach. Salon połączony z kuchnią, a nad zlewem wycięte w ścianie okno, w którym, gdy trzeba będzie całkowicie złamać realizm spektaklu, pojawi się szalona Melina (Ewa Kaim), krewna matki Lili. Do tego czasu tło całości scenografii Natalii Mleczak – kiczowaty neapolitański pejzaż – swoim fragmentem wypełnia okno, stając się mimowolnie obrazem wiszącym nad kuchennym zlewem. Do tego... Czytaj więcej

Krystiana Lupy piękny lot – o „Rodzeństwie” Thomasa Bernharda w NST, 25 lat po premierze

Opublikowano Autor:

Na pierwszy rzut oka wszystko wygląda na poukładane: główny bohater sztuki, Ludwik, przebywający na co dzień w szpitalu psychiatrycznym w Steinhoff, powrócił właśnie do swojego domu, gdyż jego siostry (zwłaszcza Starsza) uznały, że tak będzie dla lepiej dla niego i dla jego zdrowia. On wprawdzie twierdzi, że przybył tu tylko na zaledwie kilka dni, bo powrót do domu to dla niego śmierć, ale wiadomo, że chorzy opowiadają różne rzeczy. Znajdujemy... Czytaj więcej

Spojrzeć prawdzie w lustro – „3Siostry” w reżyserii Luka Percevala w TR Warszawa/NST w Krakowie

Opublikowano Autor:

W madryckim Prado, wśród wielu obrazów Diego Velazqueza wisi ten, który należy do tych najsłynniejszych – Las Meninas, po polsku nazwany Panny dworskie, choć korzystając z mody na feminatywy, dałbym mu tytuł Pazice (El menino znaczy paź)[1]. To namalowane w 1656 arcydzieło przedstawia infantkę Małgorzatę w otoczeniu dwóch dwórek, pary niskorosłych oraz psa. Z tyłu małą królewnę doglądają kobieta o wyglądzie mniszki i dystyngowany mężczyzna. Rodzice infantki: król Filip IV... Czytaj więcej

SIMPLY THE BEST – podsumowanie roku 2020

Opublikowano Autor:

Drodzy Państwo, 2020 był niezwykle ciężkim rokiem dla wszystkich, również (a może zwłaszcza) dla bazującego na ludzkich spotkaniach teatru, więc naturalnie i dla mnie, recenzenta, który teatrem i z teatru żyje. Na początku pandemii postanowiłem, że jeśli tylko będzie to możliwe, będę jeździł i oglądał. Ruszyłem zatem w trasę w czerwcu, gdy otwarto teatry w reżimie sanitarnym. Obligowały mnie do tego obowiązki członka Komisji Artystycznej konkursu Klasyka Żywa, a także... Czytaj więcej

Brak paliwa tuż za stacją – o spektaklu „Aktorzy prowincjonalni. Sobowtór” Michała Borczucha w NST w Krakowie.

Opublikowano Autor:

Gdy pojawiamy się na widowni NST, naszym oczom ukazuje się znajdująca się na scenie instalacja, bazująca na obrazie Edwarda Hoppera Benzyna (1940). W tym świecie, skonstruowanym przez scenografkę Dorotę Nawrot, rozgrywa się cały spektakl, od dzieła Hoppera różni go jednak – przynajmniej na pierwszy rzut oka – jeden mały szczegół: obecność człowieka. W dziele amerykańskiego mistrza przy jednym z dystrybutorów znajduje się młody mężczyzna, na scenie Starego zaś – chwilę... Czytaj więcej

Staś i „połamana noga” – oficjalny dziennik 60. Festiwalu Sztuki Aktorskiej w Kaliszu

Opublikowano Autor:

Szanowni Państwo, „Połamania nóg” – tych słów używamy w teatrze najczęściej, gdy chcemy życzyć artystom rewelacyjnie przyjętej premiery spektaklu. „Połamana noga” znaczy więc w teatralnej gwarze ni mniej ni więcej tylko… udany spektakl. Udany spektakl to z kolei przede wszystkim wspaniałe aktorstwo, które mam zamiar tutaj przez najbliższe dni opisywać, jako że znajduję się na festiwalu aktorom właśnie poświęconemu. Nazwa mojego festiwalwego dziennika to parafraza jednego z tytułów konkursowych spektakli,... Czytaj więcej

Sztukmistrze z Lublina – oficjalny dziennik 24. Konfrontacji Teatralnych 2019

Opublikowano Autor:

Szanowni Państwo, lubelski festiwal Konfrontacje Teatralne to wydarzenie, którego istotą jest twórcza wymiana doświadczeń między artystami – nazwijmy ich umownie – Wschodu i Zachodu. W ciągu ostatnich dwudziestu trzech lat gościli tu ze swoimi spektaklami m.in. Ellen Stewart, Daisuke Yoshimoto, Eimuntas Nekrosius, Nikołaj Kolada, Oskar Korsunovas, Valery Fokin, Agrupación Señor Serrano, Gob Squad, Krystian Lupa, Grzegorz Jarzyna czy Krzysztof Warlikowski. Dyrektorem festiwalu jest jego twórca i pomysłodawca, Janusz Opryński, a... Czytaj więcej

Bunt reflektorów – o „Pannach z Wilka” Iwaszkiewicza w reż. Agnieszki Glińskiej w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie

Opublikowano Autor:

Kluczem do spektaklu Glińskiej wydaje się pojęcie „reflektora”. Wywodzi się ono z twórczości Henry’go Jamesa i oznacza bohatera powieści, pełniącego rolę obserwatora, a zarazem interpretatora zdarzeń. Ora Segal w swojej książce „The Lucid Reflector: The Observer in Henry James’ Fiction” spojrzała przez jego pryzmat na całą twórczość autora „Portretu damy”, z kolei Katarzyna Szeremeta-Kołodzińska, powołując się w swojej pracy o „Pani Dalloway” Virginii Woolf na książkę Segal, dokonuje analizy relacji... Czytaj więcej

O, roku ów! – na marginesie spektaklu „Rok z życia codziennego w Europie Środkowo-Wschodniej” Moniki Strzępki w/g Pawła Demirskiego w Narodowym Starym Teatrze

Opublikowano Autor:

Sfrustrowany, nic społecznie nieznaczący mężczyzna lat około 40. (Szymon Czacki) otrzymuje wyrok śmierci. Wyniki badań są jednoznaczne: umiera na raka. Ostatni rok jego życia stanie się pretekstem do przyjrzenia się światu, który go otacza. Niczym w „Kartotece” Różewicza, świat ten reprezentowany będzie przez różne postaci, dobrane przez autora tekstu, Pawła Demirskiego, z klucza współczesności, a inspiracją jest dzieło Jędrzeja Kitowicza „Opis obyczajów za panowania Augusta III” – staropolska historyczna panorama... Czytaj więcej

Ho, ho, ho! – o zespole aktorskim „Triumfu woli” Pawła Demirskiego w reż. Moniki Strzępki (DOMAGAŁAsięGŁÓWNEJROLI cz.II)

Opublikowano Autor:

Świetny angielski reżyser, Dan Jemmett, rozpoczyna każdą próbę od piętnastu minut osobliwego wstępu (zapytajcie aktorów Teatru Polskiego w Warszawie!).  Dzieli mianowicie aktorów i asystentów na dwie drużyny, które rozgrywają ze sobą na scenie dwudziestominutowy mecz swoistej „siatkówki plażowej”. Główna zasada: piłka może przekroczyć „siatkę” tylko, gdy dotknie jej raz każdy członek danego zespołu. Ma to oczywiście na celu odcięcie aktorów od wszystkiego, z czym przyszli danego dnia na próbę, wyciszenie... Czytaj więcej

„Masara”, wampir bez zębów – o spektaklu Stanisława Mojsiejewa w Narodowym Starym Teatrze.

Opublikowano Autor:

Uwaga: SPOILERY! Autor „Masary”, litewski dramaturg Mariusz Ivaškevičius, w wywiadzie zamieszczonym w programie teatralnym na pytanie o aktualność jego sztuki w polskiej rzeczywistości odpowiada tak: „(…) Aktorzy Starego Teatru przeczytali sztukę i powiedzieli: to wszystko jest o nas, wszystko o dzisiejszej Polsce, nie ma czego zmieniać. Z wyjątkiem pewnych szczegółów, które wynikały ze stricte litewskich realiów. Należało je zmienić lub usunąć, aby przybliżyć tekst krakowskiemu widzowi” i dalej „Z aktorami... Czytaj więcej

Krakowski spleen pani Glińskiej – „Z biegiem lat, z biegiem dni (gdzie jest Pepi)” w Teatrze Słowackiego

Opublikowano Autor:

  „(…)z biegiem lat, z biegiem dni, Ten umarł, tamtego brak; Człowiek sobie marzy, śni a z nudów przywdziewa frak, – przyjechałem na wesele i choć mi niejedno wspak, jakoś, jakoś dobrze mi.”                                      St. Wyspiański „Wesele”, Dziennikarz, akt. III, sc. 13 W teatrze rzadko zdarzają się takie momenty, kiedy literatura – a... Czytaj więcej

Fryzura pod czepcem – o „Weselu” Jana Klaty w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie.

Opublikowano Autor:

Jak mogła zabrzmieć w Narodowym Starym Teatrze pierwsza scena „Wesela” Wyspiańskiego, słynna z bon motu „Chińczyki trzymają się mocno”  w dniu, kiedy premier Beata Szydło przebywała w Chinach, a telewizja publiczna, niczym dawna „Kronika Filmowa”, sławiła strategiczny geniusz partii rządzącej? Scena między Czepcem a Dziennikarzem, zagrana w takim kontekście, nawet bez oprawy scenograficznej brzmiałaby jak gorzki żart, a co dopiero na wielkiej scenie, na środku której stoi wymowna (choć niema)... Czytaj więcej

Zawieszeni w "Kosmosie" – Gombrowicz według Garbaczewskiego

Opublikowano Autor:

„Kosmos” w reżyserii Garbaczewskiego zaczyna się już na widowni, która wypełniona jest wiszącymi na sznurkach nad głowami widzów atrapami planet i meteorów. Patrząc w górę uświadamiamy sobie, że to scenograficzny ekwiwalent prawdziwego kosmosu. Nad sceną wiszą inne dziwne przedmioty – sztuczna ręka, oko, otwarte usta z językiem na wierzchu czy monstrualne wymię jakiejś mlekodajnej istoty. Elementy te, znane z poprzednich inscenizacji Garbaczewskiego, wraz z atrapami planet i asteroidów stanowią zatem... Czytaj więcej

Teatr, sezon 2015/16, najlepszy najlepsza najlepsze!

Opublikowano Autor:

Miesięcznik Teatr zaprosił 16 krytyków do podsumowania sezonu w ankiecie NAJLEPSZY NAJLEPSZA NAJLEPSZE sezonu 2015/16. Jako, że w tym roku do R16 nie awansowałem, postanowiłem się do takiej ankiety zaprosić na swoim blogu sam. A Państwa zapraszam do lektury! Najlepsza książka o teatrze: Proces Franza Kafki, przewiązany czarną wstążką – jako obowiązkowa lektura dla Państwa z Dolnośląskiego Urzędu Marszałkowskiego Cwaniary Sylwii Chutnik, najważniejsza książka o Teatrze Studio w Warszawie –... Czytaj więcej